जाजरकोट जिल्ला, कुशे गाउँपालिका वडा नं. ३, तर्पेनाटोल मा १८ बर्षिया सर्मिला बुढा १४ वर्षिया चमेली बुढाको बिहिबार बेलुका ९ बजे टहरामा सुतिरहेको बेला ढुङ्गा लागेर मृत्यु भएको छ ।
तर्पेनाको सानो बस्तीमा बसेका नरबहादुर बुढाको परिवारले कहिल्यै नसोचेको त्रासदी भोग्नुपर्यो। उनको दुई छोरीहरू, जो जीवनको उज्यालो सपना बुन्दै थिए, पहिरोको भयावह लहरमा बिलाए। यी नानीहरूको हाँसो, उनीहरूको सपनाहरू अब केवल सम्झनामा सीमित भएका छन्।
नरबहादुर र उनको परिवारको यो अकल्पनीय पीडालाई शब्दमा व्यक्त गर्न असम्भव छ। तैपनि, हामी यी नानीहरूलाई हार्दिक श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछौँ र ईश्वरसँग प्रार्थना गर्छौं कि उनले नरबहादुरको परिवारलाई यो शोक सहन गर्ने धैर्य प्रदान गरुन्।
यो घटनाले जाजरकोटको तर्पेना गाउँमा पहिरोको जोखिममा रहेको बस्तीको व्यवस्थापनमा स्थानीय सरकारको गम्भीर लापरवाहीमाथि प्रश्न उठाएको छ। कुशे गाउँपालिकाको वडा नं. ३ मा रहेको तर्पेना पहिरोको उच्च जोखिममा रहेको क्षेत्र हो भन्ने कुरा स्थानीय बासिन्दाले पटक-पटक जानकारी गराउँदै आएका थिए। तर, स्थानीय सरकारले समयमै जोखिम न्यूनीकरण र बस्ती स्थानान्तरणको लागि ठोस कदम नचाल्दा यस्तो हृदयविदारक घटना भएको छ।
जाजरकोट जिल्ला, भौगोलिक रूपमा पहाडी र जोखिमपूर्ण क्षेत्रमा अवस्थित छ। यहाँको भू-बनोट र वर्षायाममा हुने भारी वर्षाले पहिरोको खतरा सधैं रहन्छ। तर्पेना जस्ता गाउँहरू, जो पहाडको काखमा अवस्थित छन्, हरेक वर्ष पहिरोको जोखिममा पर्दछन्। स्थानीय सरकारले यस्ता जोखिमपूर्ण बस्तीहरूलाई सुरक्षित स्थानमा स्थानान्तरण गर्न, भौतिक पूर्वाधारको विकास गर्न र विपद् व्यवस्थापनको लागि प्रभावकारी योजना बनाउनुपर्ने आवश्यकता थियो। तर, यस्ता कार्यहरूमा भएको ढिलासुस्तीले आज नरबहादुरको परिवारले आफ्ना दुई फूलजस्ता छोरीहरू गुमाउनुपरेको छ।
जाजरकोट जिल्ला प्रशासन कार्यालय र कुशे गाउँपालिकाले विपद् व्यवस्थापनको लागि केही प्रयासहरू गरेको दाबी गरे पनि, ती प्रयासहरू अपर्याप्त देखिएका छन्। जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिको बैठकले विपद् जोखिम न्यूनीकरणको लागि विभिन्न योजना बनाएको उल्लेख छ, तर यस्ता योजनाहरू कागजमा मात्र सीमित भएको स्थानीय बासिन्दाको गुनासो छन्।
नरबहादुर बुढाको परिवारमा परेको यो त्रासदी केवल एक परिवारको पीडा मात्र होइन, यो समग्र तर्पेना गाउँ र जाजरकोट जिल्लाको विपद् व्यवस्थापनको कमजोरीको दुखद उदाहरण हो। यो घटनाबाट पाठ सिक्दै स्थानीय सरकारले जोखिममा रहेका बस्तीहरूको व्यवस्थित बसाइँ र विपद् व्यवस्थापनको लागि ठोस कदम चाल्नुपर्छ। नरबहादुरको परिवारको यो शोकलाई शक्तिमा बदलेर, तर्पेना र जाजरकोटका अन्य जोखिमपूर्ण क्षेत्रमा बस्ने बासिन्दाहरूलाई सुरक्षित भविष्य प्रदान गर्नु आजको आवश्यकता हो।
हामी यी नानीहरूलाई हार्दिक श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछौँ र ईश्वरसँग प्रार्थना गर्छौं कि उनले नरबहादुरको परिवारलाई यो शोक सहन गर्ने धैर्य प्रदान गरुन्।
नोट:तस्बिरले सम्बन्धित घटनाको नभइ भिरालो जमिन ढुङ्गा झर्ने ठाउँको संकेत गर्दछ,