मेलम्चीको पानी राजधानी काठमाडौं आउन दुई दशकजति कुर्नुपर्‍यो।

बल्लबल्ल पानी आएपछि पनि काठमाडौंले सुख पाएको छैन-कहिले कताको पाइप फुट्छ कहिले कहाँ सडकमा पानीको छेलोखेलो हुन्छ। काठमाडौं, थापाथलीबाट नर्भिकचोक जाने सडकमा मंगलबार बिहान पाइप फुटेर सडकमा पानी छताछुल्ल भएपछि फेरि आतंकित हुनुपर्ने अवस्था आएको हो। यस्तै अवस्था केही साताअघि बबरमहलमा पनि भएको थियो। त्यतिबेला भूमिगत तारको काम गर्ने बेलामा नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका तर्फबाट भएको गल्तीले यस्तो भएको भन्ने थियो। अहिले खानेपानीकै पाइप फुटेको र यी पाइप पुराना भएको भन्ने तर्क अघि सारिएको छ।

मेलम्ची खानेपानी आयोजना आफैंमा रोचक र घोचक परियोजना हो। यसको थालनीदेखि कार्यसम्पन्न भएपछि मुलुकले लामो प्रतीक्षा गरेको छ। बल्ल काठमाडौंमा पानी आयो, त्यसको केही समयपछि मुहानमै लेदो आएर पानी आपूर्ति बन्द भयो। यदाकदा यस्ता घटना हुन सक्छन्। तर, मेलम्चीसँग जोडिएको घटना भने नियमित आकस्मिकता जस्तो छ। कुनै न कुनै रूपमा यसको पानी आपूर्तिमा अवरोध अनुभव गरिरहनुपरेको छ। यसले एकातिर हाम्रा आयोजना सञ्चालन प्रक्रियामा रहेका त्रुटि उजागर गरेको छ भने अर्कातिर हाम्रा संरचनालाई अद्यावधिक गर्नेतिर ध्यान दिइएको छैन। मेलम्चीको पानी काठमाडौंमा जोडिएपछि पुराना संरचनाले कति धान्छन्? भइरहेका संरचनामा यसको दबाब कति हुन्छ? नयाँ व्यवस्थापन के गर्ने भन्ने पक्कै भएको हुनुपर्ने हो।

यस्तो अवस्था मेलम्चीको हकमा मात्र होइन, अन्यत्र पनि भइरहेको छ। पोखरा विमानस्थल निर्माण सम्पन्न भएपछि छेउको एउटा डाँडाको विषय उठेको थियो। भैरहवा विमानस्थल निर्माण भएपछि त्यहाँ उडान अनुमति दिने बेलामा भारतबाट आउनसक्ने समस्याको प्रश्न पनि नउठेको होइन। कतिपय आयोजनामा ती सम्पन्न भएपछि यस्तो हुनुपर्थ्याे भन्ने तर्क अघि सारेको देखिन्छ। यस्ता आयोजना सम्पन्न गर्नुअघि नै केकस्ता अवरोध आउन सक्छन् भन्ने पूर्वअध्ययन र तदनुकूलको आवश्यक व्यवस्था गर्नुपर्ने हो। सिक्टा सिँचाइ आयोजना सम्पन्न भएपछि पानीको बहाबले नहर भत्किएपछि माटै उस्तो भएको दोष लागेको थियो। यी यावत् घटनाक्रमले हामीमा आयोजना सम्पन्न गर्दा बेवास्ता गर्ने प्रवृत्तिलाई उजागर गरेको छ।